Jesus pishaa-kao kanom aipan atiꞌo ushaꞌapaapan aimaakan kida
(Matthew 21:23-27; Mark 11:27-33)
1Baudaꞌapa kamoo Jesus tominapa-kidan dono pidannao naꞌiki ukowaadapan dono ĩꞌati Kaimanaꞌo Kuwai Tominkaru Dapu ii. Naꞌiaꞌo faadaanao zowaunaanao, naꞌiki tiichaapauzonao Moses kakinaori dauꞌu, naꞌiki kazowautapainao Jewnao naꞌiaꞌo kapam. Baokopa ĩnao waꞌatin Jesus idaꞌati. 2Naꞌiki ĩkian uꞌati, “Pukowaada waꞌati kanom dyuudanii naꞌiki kanom aipan atiꞌo wuruꞌu pukowaadapanuz kuwai naꞌiki wuruꞌu pushaꞌapatanuz aimaakan kaikapaꞌa?”
3Sariapa Jesus kian ĩꞌati, “Õpishaan nii unao baudaꞌapa aimaakan dauꞌan, õaiapa udakoꞌatin õparadan. 4Kanom dyuudanii John naꞌiki kanom aipan atiꞌo wuruꞌu uchikaawunuupanuz pidannao? Tominkaru aipan atiꞌo oo pidan aipan atiꞌo?”
5Hãĩ, aonaa ĩaitapan padakoꞌatin uparadan. Sariapa ĩpishaan pairibannao kida. “Naꞌapam nii wadakoꞌatin kaiwuruꞌu uparadanuz?” ĩkiitaakapan. “Aizii wakian an Tominkaru aipan atiꞌo wuruꞌu uchikaawunuupanuz, ukian nii waꞌati upuꞌu zii mooko aonaa umishidan John? 6Mazan aizii wakian an uꞌati, pidan aipan atiꞌo karikaonan wuruꞌu uchikaawunuupanuz. Tuukiaꞌo nii pidannao wuruꞌu diinaouzuꞌu, toꞌoran waꞌati, naꞌiki ĩzowian nii waunao paboori idi. Ushaꞌapanum kauꞌan ipai ĩnao, tuukii ĩmishidan Tominkaru prophetin wuruꞌu Johnaz.” 7Uruu idi ĩkian Jesus ati, “Aonaa waaitapan kanom dyuudanii uruu.”
8Jesus kian ĩꞌati, “Õgaru naꞌapa, aonaꞌo nii kapam õkowaadan unao ati kanom aipan atiꞌo wuruꞌu õshaꞌapaapanuz aimaakan kaikapaꞌa.”
Awunuutapainao zakapu dauaꞌo
(Matthew 21:33-46; Mark 12:1-12)
9Udaunaꞌan Jesus kowaadan naa pidannao ati diꞌitinapa-kinai kuwai. Kaikapaꞌo wuruꞌu ukowaadaniaz: “Baukapaiman pidan paowan dizoo-karu kadunaa paꞌidiwaru pazakapun ii, grape kiaꞌoraz udakota-kao. Aizii wuruꞌu pidan upaopan naa pazakapun ii, atii uipaian. Uruu daunaꞌan uzaamatan naa pidannao awunuutapainao niꞌi naa pazakapun paꞌaonaan daida. Uruu daunaꞌan umakon naa. Kotuaꞌikiꞌo wuruꞌu umakoꞌonanuz baꞌoran wiizai iti. 10Aizii unaꞌian puꞌu zii baꞌoran wiizai ii, upaoriba aka kida dyuuan naa. Uruu idi udyuudan naa papoitoru naꞌiti, unanaka kiziꞌi naa wuruꞌu upaoriba aka buuta-kariwaiz naa uꞌidiwau nii. Mazan poitorui kaawan naꞌiti, sariapa taapainao paoribai baꞌiziautapan uruu, naꞌiki ĩdyuudan ukiwan powaa iti kanaꞌapan. 11Udaunaꞌan naobanai dyuudan baꞌoran papoitoru ĩꞌidiꞌiti. Mazan naꞌapa koshan ĩbaꞌiziinuzu, naꞌiki ĩantamikitanuzu kakibaꞌazonnaꞌo idaꞌan, naꞌiki ĩdyuudan uruu kanaꞌapan koshan. 12Udyuuda koshan baꞌoran papoitoru ĩꞌidiꞌiti. Mazan ĩbaꞌizian uruu, aonaa masakaudaꞌu mani, izai umada ĩbaꞌizin-daun kida. Pabaꞌizian daunaꞌan uruu, ĩkabootankan naazu zakapu dawun ii. 13Udaunaꞌan kapaoribaꞌo kian. ‘Naꞌapam nii õshaꞌapatinan aizii? Õdyuudan nii aizii ĩꞌidiꞌiti õdani, wuruꞌu õmarainpaniaz manawun. Õaitapa aonaꞌo nii paꞌan ĩkashadapan uruu.’ Uruu idi udyuudan paudani. 14Aizii ĩtukapan naa kapaoribaꞌo dani waꞌatin sariapa ĩkian paꞌatiaaka kida. ‘Aizii waꞌatiꞌi naa kapaoribaꞌo dani diinaꞌikiꞌi. Aushaa, wazowii paꞌi uruu wazaamata kizi wuruꞌu uꞌidiwau nii kidaꞌoraz aimaakan.’ 15Uruu idi sariapa ĩzaamatan uruu, naꞌiki ĩnaꞌakan naaz zakapu dawun iti. Naꞌiaꞌa naa ĩzowianuzu.
“Aizii mani,” Jesus kian pidannao ati. “Naꞌapam niꞌi naa uaitapan kapaoribaꞌo shaꞌapatan wuruꞌu taapainaouz upaoriba? 16Uwaꞌatin nii ĩꞌidaꞌati, naꞌiki uzowian nii ĩdyaun kaiman-daun. Udaunaꞌan uzaamatan nii baꞌorainao taapaꞌo niꞌi naa zakapu naꞌiki upaoriba kida.”
Aizii pidannao abatan idi wuruꞌu unaꞌapanuz sariapa ĩkian, “Kandii nii? Aonaa turuu aimaakan shaꞌapata-kao naꞌapa.”
17Uruu idi Jesus awunuupan ĩꞌati, naꞌiki ukian, “Kaikapa shaꞌatii tawuruꞌu Tominkaru paradan saadinpaꞌo kianuz.
‘Wuruꞌu kuba tomapauzonao kabaun kashadaniaz,
madiwautapa-kaꞌoraz ĩtukapan,
uruꞌu naa mishiꞌoraiman umanawunuꞌo kuba
ipai baꞌoran kubanao ai.’
Kanom dauꞌanaꞌo uzauda-kidan wuruꞌu Tominkaru paradanuz naꞌapa? 18Pidan kaboinaꞌo diꞌoraz kuba paawa ati, baiainpaꞌo nii tuukii. Naꞌiki uruu kuba waotan dono naꞌiaꞌoram pidan paawa ati, ipaiꞌo nii uꞌidoꞌokan.”
Tax kawinipinaapa-kao dauaꞌo
(Matthew 22:15-22; Mark 12:13-17)
19Tuukii tiichaapauzonao Moses kakinaori dauꞌu, naꞌiki faadaanao zowaunaanao, toꞌoran Jesus ati. Tuukiaꞌo padamata ĩaipan pazaamata-kidan uruu naꞌii pakakuwaatin kizi ii. Ushaꞌapanum kauꞌan ĩaitapa padauaꞌo wuruꞌu ukadakotinanuz diꞌitinapa-kinai kuwai idaꞌan. Mazan tuukii ĩtarian pidannao ai. 20Mazan upuꞌu ĩdorotan pazaamata-kida-kinaa nii Jesus. Ĩaipan pazaamatan uruu, udaunaꞌan ĩaipan papatakaꞌuta-kidanuz tuubaruꞌo naobanai ati, wuruꞌu Rome ikiꞌoraz uwaꞌatin. Uruu idi ĩkawinipinaatan naa pidannao makoinao nii Jesus kakuwaatin kizi iti, naꞌapa abataꞌazoinao kawan ukuwaa. Uruu idi masakaudaꞌuꞌo nii ĩabatan uparadan dikauda shaꞌapaꞌoram aimaakan dauꞌan, uruꞌo niꞌi naa ĩkowaadankanuz. 21Aizii wuruꞌu pidannao dyuuda-kariwainaouz, kian naa Jesus ati, “Tiichaa, waaitapa mishiꞌo kaiwuruꞌu puparadan kidaz naꞌiki pukuwaa kidaz, naꞌiki sakitapaꞌo wuruꞌu putominapa-kidanuz pidannao. Aonaa pudiꞌitapan shaꞌapaꞌoram pidan, kaimanan, oo umanawunun. Mazan mishi paꞌan putominapa-kidan pidannao naꞌapa Tominkaru aipan kawanaꞌati. 22Naꞌapa dii pukian waunao Jewnao taan dauꞌan tax puraatannaa tuubaruꞌo naobanai Rome iaꞌo ati? Wadikintapan Tominkaru diꞌikiꞌo kakinaorii wuruꞌu, oo aonaa?”
23Mazan Jesus aitapa ĩtiwaꞌazon karikaonan pazaamatan uruu naꞌapa kidaꞌo idaꞌan. Uruu idi ukian ĩꞌati. 24“Aushaa unanaꞌiki mooko wiziꞌiꞌo puraata.” Ĩtaan daunaꞌan puraata ukian naa koshan ĩꞌati, “Kanom awun baara, naꞌiki kanom uu utukapan saadinpan puraata baaraꞌa?”
“Rome iaꞌo naobanai,” ĩkian.
25Uruu idi Jesus kian ĩꞌati, “Ukauꞌan utaa Rome iaꞌo naobanai ati wuruꞌu uꞌidiwau kidaz. Naꞌiki utaa Tominkaru ati wuruꞌu Tominkaru idiwau kidaz,” ukian. 26Aizii wuruꞌu Jesus dakoꞌatinuz parada-karu, iribaꞌo pidannao kanaapuaꞌo. Mazan wuruꞌu pidannao kaakapaꞌazoinaowuz Jesus, aonaa baudaꞌapa ĩikodan pazaamata-kinaa nii uruu. Mazan mashaa ĩabatapan, naꞌiki tuukii ĩdiꞌitinpan wuru dauꞌaꞌa udakoꞌatinuz paparadan naꞌapa.
Mishiꞌo nii mani kakupa-karu mawaka-karu daunaꞌan?
(Matthew 22:23-33; Mark 12:18-27)
27Kainaꞌa pabiꞌi kida Sadduceenao, aonaꞌoraz ĩmishidan kadishita-kida-kao nii pidannao pamawaka-kizi iki diinaꞌitiꞌi. Ĩnao waꞌatin Jesus idaꞌati, naꞌiki ĩpishaanuzu kaikapaꞌa. 28“Tiichaa, kaikapa shaꞌatii tawuruꞌu kakinaorii Moses saadauzonii kianuz waꞌati. ‘Naꞌapainim daonaiora mawakan dono, uwaꞌakan paudaiaro aonaa zii puꞌu okaudanin, marii uꞌinawuzu mazidan otuma. Aizii kiwiiniꞌo ĩdani daonaiora, taa-karu nii mawakaꞌo dani nii,’ kii tawuruꞌu parada-karu kiauzonuz. 29Kainaꞌa 7 inawuzuinao. Kiwiin ĩtuuniz mazidan, mazan aonaa zii puꞌu udaiaro kaudanin umawakan naa. 30Uruu idi uꞌinawuzu udawuꞌitiꞌo zaamatan naꞌiki umazidan paꞌinawuzu daiaro-daun tuma, mazan naꞌapa koshan umawakan. 31Udaunaꞌan baꞌoran uꞌinawuzu mazidan otuma, mazan naꞌapa koshan umawakan aonaa zii okaudanin puꞌu, baꞌoran mazidan otuma naꞌapa koshan umawakan, udaunaꞌan baꞌoran, atii ipai uꞌinawuzunao mazidan otuma, mazan ipai daunuudaꞌu ĩmawakan, naꞌiki aonaa baudaꞌapa ĩnao waꞌakaꞌo nii paudani otuma. 32Atii baꞌoran dono, omawakan naa kapam wuruꞌu ĩdaiaro daunuz. 33Aizii pidannao kadishita-kida-kao dono pamawaka-kizi iki. Naꞌiaꞌoram nii daiaroitapa oroo? Ushaꞌapanum kauꞌan ipai 7 daonaioranao mazidan otuma,” ĩkian.
34Jesus dakoꞌatin ĩdyaun, ukian, “Daonaioranao naꞌiki zunnao wuruꞌu mashaapainao kidaz imiꞌi baara an, mazidaꞌo nii paꞌan ĩdyaun. 35Mazan aizii wuruꞌu daonaioranao naꞌiki zunnao Tominkaru widauniinaouz, naꞌiki ukadishita-kidan niꞌoraz pamawaka-kizi iki, aonaꞌo nii paꞌan ĩkaudaiarun oo ĩmazidan. 36Ushaꞌapanum kauꞌan naꞌapaꞌo niꞌi naa ĩdyaun angelnao kawan. Aonaꞌo niꞌi naa powaꞌa ĩmawakauzon. Ipai ĩdyaun Tominkaru dainaouꞌu naa paꞌidiwaru. Ushaꞌapanum kauꞌan ukadishita-kidan idi ĩdyaun pamawaka-kizi iki. 37Moses kuwaa tukapa-kida kaimanaiman mishiꞌo wuruꞌu mawakainao kadishita-kida-kaoaz pamawaka-kizi iki. Naꞌapa watukapan usaadinpan Moses dauꞌan, ukowaadanuz udaruꞌo tikazi puꞌukapan kaiwada-karu kadunaa idaꞌa, mazan aonaa baudaꞌapa uanaba kaꞌawan. Uruu idaꞌa watukapan naꞌapam Moses dakotan Tominkaru, Abraham, Isaac naꞌiki Jacob Tominkarun nii. 38Wuruꞌu Tominkaruz kakupainao Tominkarun, aonaa mawakainao Tominkarun mani, uruu idi Tominkaru tukapan pidannao kakupainao paꞌidiwaru,” ukian ĩꞌati.
39Uruu idi pabiꞌi kida tiichaapauzonao Moses kakinaori dauꞌu kian Jesus ati. “Kaimanaꞌo naꞌiki sakitapaꞌo kaiwuruꞌu pudakoꞌatinuz ĩparadan Tiichaa,” ĩkian uꞌati. 40Uruu daunaꞌan aonaꞌa naa powaꞌa Sadduceenao pishaan uruu, ushaꞌapanum kauꞌan ĩtariaꞌakan naa udakoꞌatin ai paparadan koshan.
Kanom kaduz wuruꞌu Christ kii-kizaiz
(Matthew 22:41-46; Mark 12:35-37)
41Jesus kian wunao atiꞌi tiichaapauzonaouz Moses kakinaori dauꞌu, “Naꞌapa dii mooko wuruꞌu Christ, dakota-kaoaz David Takaan-daun nii? 42-43David kian puꞌu pasaadanii kaarita Psalms idaꞌa, ‘Naobanai Tominkaru kian õNaobanaa ati, pusakanata õdiwaꞌora antanapu, atii õwaranuitapa-kidan putarubanao puꞌati.’”
44Udaunaꞌan Jesus kian koshan ĩꞌati, “David dakotan puꞌu uruu panaobanaa nii, naꞌapa diꞌi naa mooko wuruꞌu udaniitanuz uruu?”
Jesus aipan zaudinapa-karu tiichaapauzonao ai Moses kakinaori
(Matthew 23:1-36; Mark 12:38-40)
45Ipai pidannao abatapan puꞌu, Jesus kian patominapa-kidaniinao ati. 46“Uzaudinapa paꞌi wunao aiaꞌa tiichaapauzonao Moses kakinaori dauꞌu. Ĩnaudapa pachiꞌikaꞌanpan dawuu zaꞌabaꞌi kidaꞌo kamicha daara an. Naꞌiki tuukiaꞌoraz ĩaipan pataapa-kao umanawun kidaꞌo pidannao nii, pidannao iribainapa kizi ii aka. Aonaa udaꞌanaꞌanaꞌa wuruꞌu ĩkaduz kidaz. Naꞌiki naudapainaouz pasakanatan umanawun kidaꞌo tabai idaꞌa, synagogue kida ii. Naꞌiki ĩnaudapa kapam pasakanatan, umanawunuinao taba idaꞌa aroapa-kizai ii. 47Naꞌiki ĩnaudapa payaakaratapan zunnao, mawakainao ĩdaiarunao, pazaamatan idaꞌan ĩshaꞌapauz kida. Naꞌiki ĩnaudapa paabata-kidan patoriinpan tomunuꞌiki. Ĩnao Tominkaru patakaꞌutan nii tuukii manawun.”