Tekané Roh Sutyi
1Saiki dongé dina Pantékosta. Wong-wong sing pretyaya marang Gusti Yésus ijik pada ngumpul bebarengan, pada ndedonga. 2Lah kok terus dadakan waé ènèng swara sangka langit, gemrubuk kaya angin gedé. Swarané ngebeki omah sing dienggo kumpulan kuwi. 3Wong-wong terus weruh kaya ilat geni. Ilat geni iki nang nduwuré saben wong sing nang kono. 4Wong-wong kuwi kabèh terus dikwasani karo Roh Sutyi, terus ngetokké tembung sangka basa liya, tembung-tembung sing metu sangka karepé Roh Sutyi.
5Ing wayah kuwi kuta Yérusalèm katekan wong Ju pirang-pirang sangka negara ngendi waé, wong sing pretyaya marang Gusti Allah. 6Kadung wong-wong kuwi krungu swara mau terus pada gemruduk marani panggonané. Wong-wong iki pada nggumun kabèh, awit saben wong krungu murid-muridé Gusti Yésus ngetokké tembung ing basané wong-wong Ju sing pada teka mau. 7Sangking nggumuné wong-wong mau terus pada ngomong: “Wong-wong kuwi lak sangka Galiléa ta? 8Lah awaké déwé kok krungu wong-wong kuwi ngomong basané awaké déwé kabèh? 9-11Awaké déwé iki lak teka sangka werna-werna negara ta, kayadéné negara Parti, Medi, Elam lan Mésopotami, Yudéa lan Kapadosia, Pontus lan Asia, Frigia lan Pamfili, negara Egipte lan bawah Kiréné nang negara Libia. Uga nang kéné ènèng wong Ju lan wong liya bangsa sing pada ngleboni agama Ju sing sangka kuta Rum, sangka pula Kréta lan bawah Arab. Lah awaké déwé kok bisa krungu wong-wong kuwi ngomongké penggawéné Gusti Allah sing nggumun-nggumunké ing basa-basané awaké déwé?” 12Wong-wong sing pada nyawang kuwi pada nggumun tenan, mulané pada takon marang sakpada-pada: “Iki apa ta sakjané?”
13Malah terus ènèng sing pada sembrana lan semaur: “Wong-wong kuwi mabuk!”
Tembungé rasul Pétrus
14Rasulé Gusti Yésus sing rolas terus pada maju lan rasul Pétrus terus ngomong karo swara banter: “Para sedulurku kabèh bangsa Ju lan para sedulurku kabèh sing manggon nang kuta Yérusalèm, omongku iki dirungokké sing apik, supaya kowé kabèh bisa dunung lelakon sing nang kéné iki. 15Aja mikir nèk wong-wong iki mabuk, ora, awit saiki ijik jam sanga ésuk. 16Nanging lelakon iki wis diomong karo nabi Joèl ing jamané mbiyèn. Dèkné ngomong ngéné:
17‘Ing entèk-entèkané jaman
Gusti Allah bakal ngedunké Rohé
marang kabèh manungsa.
Anak-anakmu lanang lan wédok
bakal ngetokké tembung-tembung
sangka Gusti Allah.
Sing enom-enom bakal nampa kaweruh
lan sing tuwa-tuwa bakal éntuk impèn.
18Ing wayah kuwi
Gusti Allah bakal ngedunké Roh Sutyi
marang peladèn-peladèn lanang lan wédok
lan peladèn-peladèn iki bakal pada
ngetokké tembung-tembung
sangka Gusti Allah.
19Gusti Allah bakal ngekèki
mujijat-mujijat nang langit nduwur
lan nang bumi ngisor
bakal ènèng tandané uga,
yakuwi getih, geni lan kebul.
20Sakdurungé dinané Gusti teka,
dina sing gedé lan nggumunké,
srengéngé bakal malih peteng
lan mbulané bakal malih abang
kaya getih.
21Ing wayah kuwi
saben wong sing nyebut jenengé Gusti
bakal kapitulungan.’ ”
22Rasul Pétrus terus ngomong menèh: “Para sedulurku bangsa Israèl! Pada pretyayaa marang sing tak omong iki. Gusti Yésus sangka kuta Nasarèt, pantyèn Dèkné sing dikongkon teka nang jagat kéné karo Gusti Allah. Bab kuwi kowé kabèh wis pada nitèni déwé sangka prekara-prekara sing nggumun-nggumunké, sing ditindakké karo Gusti Allah lantaran Gusti Yésus. Kowé kabèh wis pada ngerti bab kuwi, awit kabèh kuwi klakon nang tengahmu kéné. 23Manut pikirané lan kekarepané Gusti Allah déwé Gusti Yésus wis dipasrahké marang kowé kabèh. Gusti Yésus mbok patèni lantaran wong dosa sing maku Dèkné nang kayu pentèngan. 24Nanging kesuwun marang Gusti Allah sing nangèké Gusti Yésus sangka pati lan ngutyuli Dèkné sangka sangsarané pati, awit pangwasané pati ora bisa nggondèli Dèkné. 25Ratu Daved mbiyèn ngomongké bab Gusti Yésus ngéné:
‘Aku slawasé karo Gusti Allah,
Dèkné nang jèjèrku,
mulané Aku ora wedi.
26Atiku lan tembungku
kebek karo kabungahan.
Senajana Aku kudu mati,
Aku ora wedi,
nanging Aku nduwèni pengarep-arep.
27Awit Gusti Allah
ora bakal ngelungké Aku
nang panggonané wong mati
lan ora bakal
nglilani badanku
dadi rusak nang kuburan,
awit Aku temen marang Dèkné.
28Gusti Allah wis nduduhké
dalan sing nekakké kauripan
marang Aku.
Nang jèjèré Gusti Allah
Aku nduwèni bungah ing ati.’
29“Para sedulur kabèh, ratu Daved, mbah-mbahané awaké déwé, wis mati lan kakubur. Wujuté kuburané dèkné kawit saiki ijik ènèng nang nggoné awaké déwé. 30Ratu Daved kuwi pantyèn nabi lan dèkné ngerti nèk Gusti Allah wis ngetokké prejanjian marang dèkné nganggo sumpah, yakuwi, Gusti Allah bakal ngedekké ratu sangka turunané ratu Daved déwé. 31Ratu Daved mau sakjané wis weruh apa sing bakal ditindakké karo Gusti Allah ing tembé. Dèkné ngomongké bab tanginé Kristus sangka pati, dongé dèkné ngomong:
‘Gusti Allah ora bakal
ngelungké aku
nang panggonané wong mati
lan Gusti Allah ora bakal
nglilani badanku
dadi rusak nang kuburan.’
32“Ya Gusti Yésus iki sing ditangèkké sangka pati karo Gusti Allah. Awaké déwé iki kabèh dadi seksiné kuwi. 33Para sedulur, Gusti Yésus saiki wis munggah nang swarga lan Dèkné njagong nang tengené Gusti Allah lan wis nampa Roh Sutyi sangka Gusti Allah Bapaké, kaya sing wis dijanji. Ya Roh Sutyi iki sing wis diedunké marang awaké déwé kabèh. Ya penggawéané Roh Sutyi iki sing saiki mbok sawang lan mbok rungokké. 34Awit para sedulur, ratu Daved déwé ora munggah nang swarga, dèkné namung ngomong ngéné:
‘Gusti Allah wis ngomong marang Gustiku:
Réné njagong nang tengenku.
35Nganti mungsuh-mungsuhmu
wis tak dadèkké
antyik-antyiké sikilmu.’
36“Para sedulur, dadiné bangsa Israèl kabèh saiki kudu ngerti, nèk Gusti Yésus sing mbok patèni nang kayu pentèngan, sing didadèkké Gusti lan Kristus karo Gusti Allah.”
Mundaké pasamuan Kristen
37Kadung wong-wong pada krungu tembungé rasul Pétrus kuwi mau, atiné terus krasa susah banget. Terus pada takon marang rasul Pétrus lan rasul liya-liyané: “Lah saiki awaké déwé kudu nglakoni apa?” 38Rasul Pétrus semaur: “Kowé kabèh kudu ninggal urip sing ala lan kudu nurut Gusti. Kowé kudu njaluk dibaptis nganggo jenengé Gusti Yésus Kristus, supaya kowé bisa nampa pangapura sangka dosamu lan kowé mesti bakal nampa pawèhé Gusti Allah, yakuwi Roh Sutyi. 39Awit prejanjian iki pantyèn kanggo kowé lan turunanmu kabèh lan kabèh bangsa liyané sing dipanggil karo Gusti Allahé awaké déwé.”
40Ya ngono kuwi enggoné rasul Pétrus ndunung-ndunungké marang wong-wong lan ngundang wong-wong supaya pada nylametké uripé sangka karusakan sing bakal nekani kabèh wong sing nglakoni ala. 41Okèh wong sing pada pretyaya marang tembungé rasul Pétrus, terus pada dibaptis. Ing dina kuwi sing pretyaya tambah telung èwu wong. 42Wong-wong sing pretyaya pada temen enggoné nggatèkké marang piwulangé para rasul lan pada bebarengan ing sembarang, pada mangan bebarengan lan pada ndedonga bebarengan.
Uripé wong-wong nang pasamuan sing ndisik déwé
43Para rasul nindakké prekara pirang-pirang sing nggumun-nggumunké, mulané kabèh wong pada wedi lan ngajèni tenan. 44Wong-wong sing pretyaya pada tambah kentyeng enggoné bebarengan. Apa nduwéné dianggep wèké wong kabèh. 45Enèng sing ngedoli apa nduwéné lan sepira payuné diedum-edumké marang liya-liyané, manut butuhé déwé-déwé. 46Saben dina wong-wong mau pada ngumpul nang Gréja Gedé lan pada mangan bebarengan nang omahé, gentèn-gentènan. Apa ènèngé dipangan karo ati bungah lan trima. 47Wong-wong iki pada memuji marang Gusti Allah lan pada diajèni lan disenengi karo wong kabèh. Saben dina Gusti nambahi wong sing pada nampa keslametan.