Griya Sutyi diresmèkké
Peti perjanjian dieléh ing Griya Sutyi
1Waktu semono Salomo mréntahké para pemimpiné Israèl lan sakkèhé para penggedéné taleré, ya kuwi para penggedéné brayaté wong Israèl, dikongkon nglumpuk ing ngarepé Yérusalèm perlu ngusung peti perjanjiané GUSTI sangka kutané Daved, ya kuwi Sion. 2Ing dina riyaya ing sasi Etanim, ya kuwi sasi sing kaping pitu, wong Israèl kabèh pada nglumpuk ing ngarepé Salomo.
3Bareng para pemimpiné Israèl wis pada teka kabèh, para imam terus pada ngangkat peti mau. 4Pada diusungi petiné GUSTI lan Tarup Kumpulan lan sakkèhé barang sing sutyi sing dumunung ing sak njeruhné tarup kuwi. Kuwi kabèh pada diusungi karo para imam lan para wong Lèwi. 5Nanging Salomo lan sakkèhé umat Israèl sing wis pada nglumpuk ing ngarepé, pada bebarengan ngadek ing ngarepé tarup lan pada masrahaké kurban wedus lan sapi sing tyatyahé ora kena diitung saking okèhé. 6Sakwisé mengkono para imam terus pada ngusung peti perjanjiané GUSTI mau menyang panggonané, ing kamaré mburi omah gedé ing panggonan Mahasutyi, sak ngisoré persis swiwiné kerup, 7awit kerup-kerup mau megarké swiwiné ing sak nduwuré peti, dadiné kerup-kerup kuwi nutupi peti uga pikulané. 8Pikulan kuwi awit sangka dawané nganti putyuké kétok sangka panggonan sutyi, ing ngarepé kamar mburi, nanging ora kétok sangka njaba. Ya ing kono kuwi panggonané nganti sepréné. 9Ing sak njeruhné peti kuwi ora ana apa-apané kejaba mung watu blabakan loro sing didèkèk ing njeruh kono karo Moses ing gunung Horeb, ya kuwi watu blabakan sing ditulisi perjanjian sing dianakké karo GUSTI karo wong Israèl waktu pada metu sangka negara Egipte.
10Bareng para imam pada metu sangka griya sutyi, griyané GUSTI terus dikwasani karo mendung, 11nganti para imam ora tahan ngadek nindakké pangabekti, awit sangka mendung kuwi, jalaran kamulyané GUSTI ngebeki griyané GUSTI.
12Ing waktu semono Salomo terus ngomong:
“GUSTI wis mernahké srengéngé ing langit,
nanging Panjenengané arep manggon ing pepeteng.
13Kula saiki wis nggawé omah kanggo Panjenengan,
panggonan kanggo manggon Panjenengan ing sak lawas-lawasé.”
Gusti netepi perjanjiané marang Daved
14Sakwisé mengkono ratu terus minger mberkahi sak pasamuan Israèl kabèh, nanging sak pasamuan Israèl kabèh pada ngadek. 15Ratu ngomong: “Pinujia GUSTI, Allahé Israèl, sing wis ngrampungké karo tangané apa sing wis diomongké karo tutuké marang Daved, bapakku, mengkéné: 16Wiwit Aku nuntun umat-Ku Israèl metu sangka negara Egipte, ing antarané sakkèhé taleré Israèl ora ana kuta sing Tak pilih, sing bakal Tak deki omah sing dadi omahé asma-Ku, nanging Aku wis milih Daved, supaya ngwasani umat-Ku Israèl.” 17Ratu terus nerusaké tembungé: “Ing waktu Daved, bapakku, nduwé karep arep ngedekké omah kanggo GUSTI, Gusti Allahé Israèl, 18GUSTI ngomong marang piyambaké: Kowé nduwé karep arep ngedekké omah kanggo Aku, karepmu mengkono kuwi pantyèn apik; 19mung waé duduk kowé sing bakal ngedekké omah kuwi, nanging anakmu déwé, sing mbésuk bakal lair, kuwi sing bakal ngedekké omah kuwi kanggo Aku. 20Dadiné GUSTI wis netepi janji sing wis diomongké; aku wis ngadek nggentèni Daved, bapakku, lan wis nglungguhi damparé kraton Israèl, netepi tembungé GUSTI; aku wis ngedekké omah iki kanggo GUSTI, 21lan nyawiské panggonan ing kana kanggo petiné Gusti, sing isiné perjanjian sing wis dianakké karo GUSTI karo para mbah kita, waktu pada dituntun karo Panjenengané metu sangka negara Egipte.”
Pandongané Salomo
22Salomo terus ngadek ing ngarepé mesbèhé GUSTI, diubengi karo sak pasamuan Israèl kabèh, lan megarké tangané dietungké ing langit lan ngomong: 23“Duh GUSTI, Gusti Allahé Israèl, ora ana Gusti Allah sing kaya Panjenengan ing langit nduwur lan ing bumi ngisor; Panjenengan sing netepi perjanjian lan kawelasan marang para abdi Panjenengan, sing karo sak kabèhé atiné mlaku ing ngarepé Panjenengan. 24Panjenengan sing njamin janji Panjenengan marang abdi Panjenengan Daved, bapak kula, lan sing wis netepi karo tangan Panjenengan, apa sing wis Panjenengan omongaké karo tembung Panjenengan, kaya sing kelakon ing dina iki. 25Mulané saiki, duh GUSTI, Gusti Allahé Israèl, Panjenengan muga gelem netepi apa sing Panjenengan janjèkké marang abdi Panjenengan Daved, bapak kula, karo tembungé Panjenengan: Turunmu ora bakal pedot ing ngarep-Ku lan bakal tetep nglungguhi damparé kraton Israèl, angger turun-turunmu tetep mlaku ing ngarep-Ku, pada kaya enggonmu mlaku ing ngarep-Ku. 26Mulané saiki, duh Gusti Allahé Israèl, supaya kedadian kuwaté janji sing wis Panjenengan omongaké marang abdi Panjenengan Daved, bapak kula.
27Nanging apa ya tenan Gusti Allah bakal manggon ing bumi? Sakjané langit, malah senajan langit ing sak nduwuré langit kabèh, ora bisa ngemot Panjenengan, apa malih omah sing kula dekké iki. 28Mulané Panjenengan supaya gelem ngrungokké pandonga lan penjaluké abdi Panjenengan iki, duh GUSTI, Gusti Allah kula, supaya gelem ngrungokké sambat lan pandonga sing ditujokké karo abdi Panjenengan ana ngarepé Panjenengan ing dina iki! 29Supaya Panjenengan gelem weruh omah iki karo mripat Panjenengan, awan karo wengi, ya panggonan sing Panjenengan omongaké: Aku bakal manggon ing kono. Supaya Panjenengan gelem ngrungokké pandonga sing ditujokké karo abdi Panjenengan ing panggonan iki. 30Apa déné gelem ngrungokké penjaluké abdi Panjenengan lan umat Panjenengan Israèl sing ditujokké ing panggonan iki; ya Panjenengan sing ngrungokké ana panggonan omah Panjenengan ing swarga: lan yèn Panjenengan ngrungokké, Panjenengan ya bakal ngekèki ngapura.
31Yèn ana wong sing wis nggawé dosa marang kantyané, terus diwajipké sumpah karo nyepatani awaké déwé, lan banjur sumpah ing ngarepé mesbèh Panjenengan ing njeruhné omah iki, 32Panjenengan muga ya gelem ngrungokké ing swarga lan nandangi ngadili para abdi Panjenengan, ya kuwi nyatakké salahé wong sing kesalahan karo nangungké penggawéané marang wong kuwi déwé, nanging nyatakké beneré wong sing bener karo ngekèki balesan marang wong iki sing sak mestiné karo kebenerané.
33Yèn umat Panjenengan Israèl dikalahké karo mungsuh-mungsuhé awit nandangi dosa marang Panjenengan, nanging terus pada mulih mratobat marang Panjenengan lan ngakoni asma Panjenengan lan pada ndedonga lan nyenyuwun marang Panjenengan ing omah iki, 34Panjenengan supaya gelem ngrungokké ing swarga lan gelem ngapura dosané umat Panjenengan Israèl lan gelem mbalèkké ing tanah sing wis Panjenengan kèkké marang leluhuré.
35Yèn langit mineb, terus ora ana udan, awit wong-wong iki pada nandangi dosa marang Panjenengan, nanging terus ndedonga ing panggonan iki lan ngakoni asma Panjenengan lan pada nyingkur marang dosané, jalaran wis Panjenengan tindes, 36supaya Panjenengan gelem ngrungokké sangka swarga lan gelem ngapura dosané abdiné Panjenengan, umat Panjenengan Israèl kuwi - awit Panjenengan sing wis ngekèki pinuntun liwat dalan sing apik sing kudu diturut lan supaya Panjenengan gelem ngekèki udan marang lemah Panjenengan sing wis Panjenengan kèkké marang umat Panjenengan dadi tanah pandumané.
37Yèn ing negara kéné katekan ing patyeklik, yèn katekan lara pès, ama lan pernyakit gandum, walang utawa walang nggragas, yèn mungsuh nggawé angèlé wong-wong iki ing salah sijiné kutané, yèn ana bebendu utawa lelara apa waé, 38terus ana wong utawa umat Panjenengan Israèl kuwi kabèh pada ngunggahké pandonga lan penjaluk ing omah iki karo ngumbulké tangané - awit siji-sijiné ngerti apa sing nggawé judekké atiné dèwèké kuwi - 39Panjenengan supaya ya gelem ngrungokké sangka swarga, panggonan omah Panjenengan sing tetep, lan Panjenengan supaya gelem ngekèki ngapura, gelem nandangi lan ngekèki balesan marang sapa waé sing sak mestiné karo sak okèhé tumindak-tumindaké, awit Panjenengan weruh atiné - awit mung Panjenengan sing weruh atiné kabèh para anak-anaké manungsa - 40supaya wong-wong iki pada wedi marang Panjenengan ing sak lawasé pada urip ing tanah sing wis Panjenengan kèkké marang para mbah kita.
41Mengkono uga yèn ana wong mantya, sing ora kepitung umat Panjenengan Israèl, sing teka sangka negara sing adoh awit sangka asma Panjenengan, - 42awit mesti bakal ana wong sing kepéngin ngrungokké bab asma Panjenengan sing gedé lan bab tangan Panjenengan sing kuwat lan lengen Panjenengan sing Panjenengan atyungaké - lan tekané iki perlu ndedonga ing omah iki, 43supaya Panjenengan uga gelem ngrungokké ing swarga, panggonan omah Panjenengan sing tetep, apa déné Panjenengan supaya gelem nandangi sak mestiné karo kabèh sing diomongké karo wong mantya kuwi marang Panjenengan, supaya kabèh bangsa ing bumi pada kenal karo asma Panjenengan, terus pada wedi marang Panjenengan kaya déné umat Panjenengan Israèl terus pada ngerti, yèn asma Panjenengan diomongké ing omah sing wis kula dekké iki.
44Yèn umat Panjenengan metu perang nglawan mungsuh-mungsuhé, menyanga ngendi waé enggèn Panjenengan mréntah, lan terus pada ndedonga marang GUSTI karo maju menyang ing kuta sing wis Panjenengan pilih lan menyang omah sing wis kula dekké kanggo Panjenengan, 45supaya Panjenengan gelem ngrungokké sangka swarga marang pandonga lan penjaluké lan uga supaya Panjenengan gelem ngekèki keadilan marang wong-wong iki.
46Yèn pada nandangi dosa marang Panjenengan - awit ora ana wong sing tanpa dosa, - Panjenengan terus nesu marang wong-wong iki lan Panjenengan pasrahké marang mungsuhé, banjur pada diboyong dadi tawanan menyang ing negarané mungsuh sing adoh utawa sing tyedak; 47nanging terus pada éling ing njeruhné atiné ing negara pemboyongan mau, banjur pada mratobat lan pada sambat marang Panjenengan ing tanahé sing pada mboyongi kuwi, lan pada ngomong: Kula wis pada nandangi dosa, pada kesalahan lan nandangi duraka, 48yèn terus pada mratobat marang Panjenengan karo sak kabèhé atiné lan sak kabèhé nyawané ing negarané mungsuh sing mboyongi didadèkké tawanan mau, lan uga yèn pada ndedonga marang Panjenengan kanggo negarané sing wis Panjenengan kèkké marang leluhuré, marang kuta sing wis Panjenengan pilih lan marang ing omah sing wis kula dekké kanggo Panjenengan, 49supaya Panjenengan gelem ngrungokké sangka swarga, panggonan omah Panjenengan sing tetep, marang pandonga lan penjaluké lan supaya Panjenengan gelem ngekèki keadilan marang wong-wong mau.
50Panjenengan supaya gelem ngekèki ngapura marang umat Panjenengan sing wis dosa marang Panjenengan, gelem ngapura sak kabèhé panerak sing ditindakké marang Panjenengan, lan supaya Panjenengan gelem ndadèkké wong-wong iki pada nampa kawelasan sangka para wong sing mboyongi didadèkké tawanan, terus pada diwelasi.
51Kuwi umat Panjenengan, sing Panjenengan tuntun metu sangka negara Egipte sangka sak tengahé pawon nglebur wesi.
52Panjenengan supaya gelem mbukak mripat Panjenengan kanggo penjaluké abdi Panjenengan lan kanggo penjaluké umat Panjenengan Israèl lan muga Panjenengan gelem ngrungokké marang wong-wong mau, kaping pira waé anggèné pada ndedonga marang Panjenengan. 53Awit Panjenengan sing wis misahaké wong-wong mau sangka antarané kabèh bangsa ing bumi, Panjenengan dadèkké duwèké Panjenengan, kaya sing Panjenengan wis omongaké lantaran Moses, abdi Panjenengan, waktu Panjenengan nuntun para mbah kita metu sangka negara Egipte, duh GUSTI!”
Berkah lan pamuji
54Bareng Salomo wis rampung enggoné ngomongké sakkèhé pandonga lan penjaluk marang GUSTI, piyambaké terus ngadek sangka ngarepé mesbèhé GUSTI ya kuwi sakwisé nyembah karo megarké lan ngetyungké tangané munggah ing langit. 55Piyambaké terus ngadek lan mberkahi sak pasamuan Israèl kabèh karo swara banter, tembungé: 56“Pinujia GUSTI sing ngekèki panggonan lèrèn marang umaté Israèl, netepi apa sing diomongké; sakkèhé sing apik, sing wis dijanjèkké lantaran Moses, abdiné, ora ana siji waé sing ora digenepi. 57GUSTI, Gusti Allah kita, supaya gelem nunggal karo kita, kaya déné wis nunggal karo para mbah kita, supaya Panjenengané aja nganti ninggalké kita lan aja nganti négakké kita, 58nanging ati kita supaya setia marang Panjenengané, supaya mlaku kita metu ing kabèh dalan sing wis diduduhké lan supaya kita tetep nindakké sakkèhé préntahé lan katetepan lan pernatané sing dipréntahké marang para mbah kita. 59Tembung sing wis tak unggahké marang GUSTI mau, supaya tyedaka karo GUSTI, Gusti Allah kita, awan lan wengi, supaya Panjenengané terus ngekèki keadilan marang abdiné lan marang umaté Israèl, miturut kebutuhané ing sedina-dina, 60supaya kabèh bangsa ing bumi pada weruh, yèn GUSTI kuwi Gusti Allah, lan ora ana liyané, 61lan supaya kowé kabèh pada ngladèni GUSTI, Gusti Allah kita, karo sak kabèhé atimu uga mlakumu supaya nuruta ing sakkèhé katetepan lan tansah nindakké kabèh préntahé kaya déné ing dina iki.”
Kurban kanggo ngresmèkké Griya Sutyi lan riyaya
62Ratu karo wong Israèl kabèh terus masrahaké kurban sing dibelèh ing ngarepé GUSTI. 63Kanggo kurban keslametan marang GUSTI, Salomo masrahaké sapi 22.000 lan wedus 120.000. Kaya mengkono ratu lan wong Israèl kabèh enggoné ngresmèkké griyané GUSTI mau.
64Ing dina kuwi uga ratu nyutyèkké tengah-tengahé plataran ing ngarepé griyané GUSTI, awit ya ing kono kuwi enggoné piyambaké masrahaké kurban obongan, kurban panganan lan sakkèhé gajihé kurban keslametan, awit mesbèh tembaga ing ngarepé GUSTI kuwi ketyiliken yèn kanggo ndèkèkké kurban obongan lan kurban panganan lan sakkèhé gajihé kurban keslametan mau.
65Salomo ing waktu kuwi uga terus nganakké riyaya ing ngarepé GUSTI, Gusti Allah kita, suwéné pitung dina, bebarengan karo wong Israèl kabèh, sakwijiné pasamuan sing gedé wiwit ing dalan mlebu marang Hamat nganti tekan ing kaliné Egipte. 66Ing dina sing kaping wolu wong okèh pada dikongkon bubaran. Wong-wong kuwi terus pada njalukké berkah ratu, sakwisé mengkono terus pada mulih menyang tarupé déwé-déwé karo sukak-sukak lan bungah-bungah bab kabèh perkara sing apik sing ditindakké karo GUSTI marang Daved, abdiné, lan marang wong Israèl, umaté.