Wulang Bebasan 26

₁Kaya tibané salju ing waktu panas lan tibané udan ing waktu panèn,

kaya mengkono wong bodo ora pantes dihurmati.

₂Kaya manuk emprit mabur bablas, utawa kaya manuk sriti mabur,

ya mengkono sepata-sepata sing tanpa guna ora bakal mempan.

₃Petyut kuwi kanggo jaran, kendali kanggo kimar,

lan gebuk kanggo gegeré wong bodo.

₄Enggonmu nyauri marang wong bodo aja miturut kabodoané,

supaya kowé déwé aja dadi pada karo wong kuwi.

₅Enggonmu nyauri marang wong bodo kudu kaya kabodoané,

supaya wong kuwi aja rumangsa pinter.

₆Sapa sing kongkonan wong bodo,

kuwi ngetok sikilé déwé lan ngombé tyilaka.

₇Wulang bebasan ing tutuké wong bodo,

kuwi kaya sèngklèhé sikilé wong lumpuh.

₈Kaya watu sing ketalènan bandil,

ya kaya mengkono wong sing ngurmati wong bodo.

₉Wulang bebasan ing tutuké wong bodo,

kuwi kaya waé eri sing mantyep ing tangané wong mendem.

₁₀Sapa sing mburuhké marang wong bodo lan wong sing mbeneri liwat,

kuwi kaya wong manah sing natoni saben wong.

₁₁Kaya asu sing mbalèni utah-utahané,

kaya mengkono wong bodo enggoné mbolan-mbalèni kabodoané.

₁₂Yèn kowé weruh wong sing rumangsa pinter,

pengarep-arepé wong bodo luwih okèh tenimbangané wong kuwi mau.

₁₃Semauré wong males: “Ing dalan ana singa,

ana singa ing dalan!”

₁₄Kaya tutupé lawang mingar-minger karo èngsèlé,

kaya mengkono wong males ing peturoné.

₁₅Wong males nyelupké tangané ing mangkok,

awit sangka keselé ora bisa mbalèkké ing tutuké.

₁₆Wong males rumangsa pinter,

ngungkuli wong pitu sing titis semauré.

₁₇Sapa sing nyampuri perkara paduné wong liyané,

kuwi kaya wong sing nyandak kupingé asu sing ijik liwat.

₁₈Kaya wong edan sing ngetyulké

panah geni, panah lan pati,

₁₉ya kaya mengkono wong sing ora jujur marang sak pepadané,

lan ngomong: “Aku mung gegujon waé.”

₂₀Yèn kayuné entèk, geni mati,

yèn si tukang seneng ngarani ala ora ana, tukaran sirep.

₂₁Kaya areng kanggo mawa geni lan kayu kanggo geni,

mengkono uga kanggoné wong seneng padu, mung ndadèkké nemené tukaran.

₂₂Tembungé si tukang seneng ngarani ala kuwi kaya panganan sing énak-énak,

sing terus mlebu ing telengé ati.

₂₃Lambé alus karo ati sing ala,

kuwi kaya petyahan kwali sing dilapisi slaka.

₂₄Wong sengit kuwi étok-étok karo lambéné,

nanging batiné meteng goroh.

₂₅Aja ngandel senajan tembungé alus,

awit penggawéan duraka pitung werna ing atiné.

₂₆Rasa sengit kuwi senajan ditutupi karo ngapus,

durakané bakal kebukak ing pasamuan.

₂₇Sapa sing ngeduk juglangan bakal ketyemplung déwé,

lan sing ngglundungké watu, watuné bakal bali nibani awaké déwé.

₂₈Ilat goroh sengit marang wong sing wis dadi kurbané,

lan tutuk lunyu nggawé karusakan.